Mieliński (Mieleński) Mikołaj h. Wczele (zm. przed 1604), wojski kaliski. Był synem Piotra i Katarzyny Sulińskiej, bratem Aleksandra (zob.) i Krzysztofa (zob.). Dn. 29 VII 1557 został mianowany burgrabią ziemskim gnieźnieńskim; w okresie pierwszego bezkrólewia z sejmiku przedsejmowego w Środzie był wyznaczony 2 III 1573 jednym z deputatów słanych do sejmiku płockiego dla załatwienia pewnych pretensji Wielkopolan, a m. in. w obronie interesów referendarza S. Czarnkowskiego, trzymającego starostwo płockie. Podczas elekcji t. r. należał do zwolenników Henryka Walezego. W bezkrólewiu po jego ucieczce oddał w r. 1575 głos na Maksymiliana II. Dn. 11 VIII 1577 w obozie pod Latarnią został mianowany wojskim kaliskim. Posłował z Wielkopolski na sejm 1581 r. W r. 1582 złożył burgrabstwo. W bezkrólewiu po Stefanie Batorym należał, wespół z bratem Krzysztofem, do zwolenników kandydatury szwedzkiej i na okazowaniu w Środzie 8 V 1587 podpisał protestację województwa kaliskiego przeciwko uchwałom sejmu konwokacyjnego. Podpisał uchwałę sejmiku z 19 IX 1587, poprzedzającego sejm koronacyjny, wymierzoną przeciwko zwolennikom arcyksięcia Maksymiliana. Stronnik kanclerza Jana Zamoyskiego, uczestniczył w zjeździe Wielkopolan w Kole 10 VIII 1590 i uchwalone tam artykuły godzące w politykę dworu, mające niemal rokoszowy charakter, podpisał imieniem województwa kaliskiego.
M. był dziedzicem Kruchowa, Jastrzębowa, Świnar, Ostrowa, połowy Gorzuchowa, części Rogalina, Czechów, Dziećmiarek, Kamioneczka i obu Strzeżewów w pow. gnieźnieńskim, Zakrzewa i Słępowa w pow. kcyńskim. Wraz z bratem Krzysztofem wystawił w katedrze gnieźnieńskiej nagrobek bratu Erazmowi, kanonikowi gnieźnieńskiemu. Współczesny mu Paprocki zowie go «człowiekiem RP godnie zasłużonym». Zmarł krótko przed r. 1604. Z małżeństwa zawartego w r. 1549 (po 18 IX) z Magdaleną Iwieńską, córką Jana, miał synów: Mikołaja, kasztelana kamieńskiego (zob.), oraz Jana, zmarłego w młodym wieku w Padwie (być może studenta uniwersytetu heidelberskiego w r. 1567), oraz córki: Katarzynę, za Krzysztofem Krzekotowskim, Zofię, za Mikołajem Narzymskim, i Barbarę, za Wojciechem z Łukowa Zbyszewskim.
Niesiecki; Paprocki; Uruski; – Kowalczyk J., Jak czytał Witruwiusza Wojciech Mieliński, opat z Trzemeszna, w: Muzeum i Twórca. Studia z historii sztuki i kultury ku czci prof. dr. Stanisława Lorentza, W. 1969 s. 361–2; – Akta sejmikowe woj. pozn., I cz. 1; Orzelski, Bezkrólewia ksiąg ośmioro; Sprawy wojenne króla Stefana Batorego, Kr. 1887, Acta Hist., XI; Uchańsciana II; – AGAD: Metryka. Kor. 115 k. 298–298v, Arch. Państw. w P. Gniezno Grodz. 21 k. 309v.; 28 k. 339v., 29 k. 112, 47 k. 86, 49 k. 290v., 51 k, 51, 215, 53 k. 243, 58 k. 74, 60 k. 49, Gniezno Ziem. 10 k. 290, Poznań Grodz. 18 k. 155v., 186, 499v., 20 k. 45, 574v., 21 k. 409, 22 k. 4, 26, 41, 24 k. 60, 271v., 76 k. 294, 105 k. 421v., 141 k. 356v., 161 k. 563v.; Zakł. Dok. IH PAN: Kartoteka Komitetu Źródeł do Dziejów Życia Umysłowego Polski (Jan Mieliński).
Włodzimierz Dworzaczek